Trong những năm đầu đời, sự phát triển chiều cao của trẻ em là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ. Theo các chuyên gia, giai đoạn này không chỉ quyết định chiều cao mà còn ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống của trẻ.
PGS.TS Khu Thị Khánh Dung, phó chủ tịch Hội Nhi khoa Việt Nam, đã nhấn mạnh tại một hội thảo rằng tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi không chỉ làm giảm chiều cao mà còn để lại nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho sức khỏe và sự phát triển trí tuệ của trẻ. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ trong giai đoạn đầu đời.
Thực tế cho thấy, chiều cao trung bình của người trưởng thành Việt Nam nằm trong nhóm thấp nhất thế giới. Trẻ em Việt Nam cũng không ngoại lệ khi có chiều cao thấp hơn so với các bạn đồng trang lứa trong khu vực. Sự chênh lệch này có thể gia tăng theo thời gian, đặc biệt là từ 5 đến 15 tuổi.
Hiện nay, gần 20% trẻ em Việt Nam đang gặp phải tình trạng chiều cao thấp hơn tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới. Điều này thường không dễ nhận biết và cần có sự can thiệp kịp thời để đảm bảo sự phát triển tốt nhất cho trẻ.
Trong bối cảnh này, Hội Nhi khoa Việt Nam đã phát triển một công cụ đánh giá tăng trưởng trực tuyến, giúp phụ huynh theo dõi tình trạng phát triển của trẻ và nhận diện sớm các nguy cơ suy dinh dưỡng.
PGS.TS.BS Trần Thanh Tú từ Bệnh viện Nhi Trung ương cũng đã chỉ ra rằng suy dinh dưỡng chiều cao không chỉ ảnh hưởng đến sức đề kháng mà còn tác động đến sự phát triển trí não và tình hình kinh tế xã hội của trẻ. Khi trẻ bị suy dinh dưỡng, chúng sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn, từ việc sức đề kháng yếu dẫn đến dễ mắc bệnh, từ đó lại ảnh hưởng đến khả năng ăn uống và tăng trưởng.
Nhiều bậc phụ huynh thường chỉ chú trọng đến cân nặng mà bỏ qua chiều cao của trẻ. Một nghiên cứu cho thấy gần 50% trẻ em suy dinh dưỡng chiều cao vẫn có cân nặng bình thường. Điều này cho thấy sự cần thiết phải theo dõi cả hai chỉ số này để đảm bảo sự phát triển toàn diện cho trẻ.
Các yếu tố quyết định chiều cao của trẻ bao gồm dinh dưỡng, hormone tăng trưởng và hormone giới tính. Trong giai đoạn đầu đời, dinh dưỡng đóng vai trò cực kỳ quan trọng, khi trẻ có thể đạt được 60% chiều cao trưởng thành vào năm 5 tuổi.
Cách cải thiện chiều cao cho trẻ qua dinh dưỡng
TS.BS Lưu Thị Mỹ Thục, trưởng khoa dinh dưỡng tại Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết rằng sự phát triển chiều cao của trẻ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm di truyền, môi trường sống và chế độ dinh dưỡng. Để trẻ phát triển chiều cao tốt, chỉ bổ sung canxi hay vitamin D là không đủ. Cần có một chế độ dinh dưỡng đa dạng với đầy đủ các dưỡng chất cần thiết.
Các dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển chiều cao bao gồm đạm, canxi, vitamin D, vitamin K, axit folic và DHA. Nhu cầu năng lượng của trẻ cũng cần được điều chỉnh theo độ tuổi để đảm bảo trẻ có đủ năng lượng cho sự phát triển.
Trong hội thảo, các chuyên gia đã chia sẻ rằng việc can thiệp dinh dưỡng sớm có thể giúp trẻ cải thiện chiều cao một cách đáng kể. Nghiên cứu cho thấy rằng việc bổ sung thực phẩm dinh dưỡng hợp lý có thể giúp trẻ tăng trưởng chiều cao gấp đôi chỉ sau 4 tháng.
Để hỗ trợ trẻ phát triển chiều cao, cha mẹ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, hoạt động thể chất và giấc ngủ. Giai đoạn 5 năm đầu đời là thời điểm vàng để can thiệp và cải thiện tình trạng thấp còi. Đối với trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng, việc sử dụng thực phẩm bổ sung dinh dưỡng là một giải pháp hiệu quả.
Cuối cùng, phụ huynh nên lựa chọn những sản phẩm dinh dưỡng có công thức phù hợp với nhu cầu phát triển của trẻ, đảm bảo đầy đủ dưỡng chất và được chứng minh hiệu quả qua các nghiên cứu lâm sàng.
Tham gia các hoạt động chia sẻ kiến thức về tăng chiều cao cho trẻ em Việt Nam