Vào mùa hè năm 2021, một câu chuyện thú vị đã diễn ra khi một y tá tên Karlin, đồng thời là nhà phân tích quy trình chất lượng, tình cờ biết đến mẫu xe điện Wuling Hongguang Mini EV. Chiếc xe này không chỉ gây ấn tượng với giá bán chỉ khoảng 5.000 USD mà còn trở thành mẫu xe bán chạy nhất tại Trung Quốc, vượt qua cả Tesla Model 3. Điều này đã khiến Karlin cảm thấy tò mò và đặt ra câu hỏi: Tại sao một chiếc xe như vậy lại không có mặt tại Mỹ?
Vào tháng 10 cùng năm, Karlin quyết định tìm hiểu các quy định để nhập khẩu chiếc xe này vào Mỹ. Anh đã đặt hàng một phiên bản cao cấp hơn mang tên Wuling Macaron từ một nhà xuất khẩu ô tô Trung Quốc qua nền tảng thương mại điện tử. Đây là bước đầu tiên trong hành trình đầy thử thách của anh.
Karlin tự tin rằng mình là người đầu tiên tại Mỹ nhập khẩu thành công mẫu xe này một cách hợp pháp. Khi chiếc xe cập cảng ở Mỹ vào cuối năm 2021, anh đã phải lái xe 8 giờ từ Oklahoma đến Freeport, Texas để nhận hàng. Sau khi hoàn tất các thủ tục đăng ký và bảo hiểm, Karlin đã sử dụng chiếc xe này để đi làm hàng ngày tại bệnh viện trong suốt một năm.
Trường hợp của Karlin thực sự là một ngoại lệ. Hiện tại, rất ít mẫu xe điện Trung Quốc có mặt trên thị trường Mỹ. Trong khi đó, các mẫu xe điện giá rẻ từ Trung Quốc đang nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường ở châu Âu, châu Á, Nam Mỹ và châu Phi.
Rào Cản Chính Sách
Tại Mexico, đã có 135.000 xe mang thương hiệu Trung Quốc được tiêu thụ trong năm 2023, chiếm 10% tổng lượng xe bán ra. Ngược lại, không có thương hiệu ô tô Trung Quốc nào được phân phối chính thức tại Mỹ, ngoại trừ một số mẫu xe điện hoặc hybrid được sản xuất tại Trung Quốc bởi các công ty như Polestar và Ford.
Nhiều công ty ô tô Trung Quốc như BYD và NIO đã từng xem xét việc thâm nhập vào thị trường Mỹ, nhưng đều gặp phải các rào cản về kinh tế, chính trị và thuế. Một điều đáng lưu ý là các xe trên 25 năm tuổi sẽ được miễn các quy định phê duyệt, nhưng hầu hết xe điện Trung Quốc mới chỉ xuất hiện trong khoảng 10 năm qua, do đó không có chiếc xe nào đủ điều kiện.
Hành Trình Lách Luật
Karlin phát hiện rằng một số bang như Texas và Oklahoma có quy định riêng cho các phương tiện tốc độ thấp, cho phép chiếc Wuling Macaron của anh được phân loại vào nhóm này. Chiếc xe được trang bị các tính năng an toàn như camera lùi và còi cảnh báo, giúp đảm bảo an toàn khi di chuyển.
Karlin có thể đăng ký chiếc xe miễn là nó không vượt quá tốc độ 35 dặm/giờ (56 km/h), điều này được đảm bảo nhờ vào yêu cầu từ nhà xuất khẩu. Anh chỉ sử dụng xe để di chuyển trong nội đô, vì vậy điều này không phải là vấn đề lớn.
Thêm vào đó, những người không mang quốc tịch Mỹ có thể tạm thời đưa xe nước ngoài vào Mỹ mà không cần đăng ký biển số. Tuy nhiên, xe phải rời khỏi Mỹ trong vòng 12 tháng và không được chuyển nhượng. Điều này tạo ra một số khó khăn cho những ai muốn sử dụng xe lâu dài.
Để nhập khẩu xe theo diện này, xe phải rời khỏi Mỹ trong vòng 12 tháng và không được chuyển nhượng. Trung Quốc cũng có quy định riêng về việc xuất khẩu xe cá nhân, yêu cầu đặt cọc lớn và thời hạn tối đa 6 tháng.
Các công ty sản xuất xe cũng có quyền nhập xe vào Mỹ để nghiên cứu và thử nghiệm. Một số công ty Trung Quốc như BYD và NIO đã có chi nhánh tại Mỹ và có thể nhập xe của mình một cách hợp pháp.
Chi Phí Nhập Khẩu Cao
Với nhiều hạn chế, việc sở hữu xe Trung Quốc tại Mỹ trở nên đắt đỏ hơn so với giá bán tại quê nhà. Chi phí nhập khẩu một chiếc xe từ Nhật Bản vào Mỹ dao động từ 1.000 đến 2.500 USD, chưa kể các khoản phí khác như thuê nhân viên hải quan và bảo hiểm.
Karlin ước tính tổng chi phí cho chiếc Macaron của mình tại Mỹ lên tới khoảng 13.000 USD, trong khi giá gốc chỉ chưa đến 8.000 USD. Các chi phí này đã tăng lên sau khi Mỹ áp thuế cao đối với xe điện Trung Quốc.
Hơn nữa, chính quyền Mỹ đã ban hành lệnh cấm nhập khẩu xe Trung Quốc có kết nối, khiến cho hầu hết các mẫu xe điện mới của Trung Quốc không thể nhập khẩu vào Mỹ.
Karlin cho biết chiếc xe của anh từng bị cảnh sát theo dõi, nhưng chưa bao giờ bị dừng lại. Sau khi đến hai đại lý đăng ký biển số khác nhau, anh đều vượt qua kiểm tra mà không gặp vấn đề gì.
Karlin rất yêu thích chiếc xe của mình. Anh đánh giá cao thiết kế độc đáo và tiện ích của nó, như cổng USB ngay phía sau gương chiếu hậu. Kích thước nhỏ gọn của Macaron giúp anh dễ dàng tìm chỗ đậu trong bãi xe đông đúc và quay đầu xe trên những con đường hẹp.
Sau 12 tháng sử dụng, Karlin nhận được đề nghị từ một công ty Mỹ để bán lại chiếc xe cho họ nhằm phục vụ cho nghiên cứu. CEO của công ty đã đến gặp anh để thuyết phục và đàm phán.
Ông Cao, một người có kinh nghiệm trong lĩnh vực nhập khẩu xe, cho biết rằng nhiều người đam mê xe tại Mỹ rất thích xe Trung Quốc và thường hỏi cách mua. “Với những người đủ điều kiện và có mối quan hệ, họ có thể đang nghĩ đến việc nhập khẩu một vài chiếc về để trải nghiệm”, ông chia sẻ.