Những nghi ngờ về uy tín của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) có thể dẫn đến tình trạng lạm phát gia tăng và lãi suất dài hạn, ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh và tài chính của người dân Mỹ – Ảnh: AFP
Những chỉ trích liên tục từ Tổng thống Mỹ đối với Chủ tịch Fed đã tạo ra những biến động mạnh mẽ trên thị trường tài chính toàn cầu. Sự hoang mang của nhà đầu tư đã dẫn đến việc bán tháo cổ phiếu, trái phiếu và đồng USD, cho thấy rằng tính độc lập của Fed không chỉ là vấn đề chính trị mà còn là yếu tố then chốt cho sự ổn định kinh tế của quốc gia.
Cuộc xung đột giữa Tổng thống và Chủ tịch Fed
Cuộc tranh cãi giữa Tổng thống và Fed bắt nguồn từ mong muốn của nhà lãnh đạo Mỹ trong việc giảm lãi suất nhanh chóng để ngăn chặn nguy cơ suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, Chủ tịch Fed đã kiên quyết giữ lãi suất ổn định, điều này đã dẫn đến những chỉ trích từ Tổng thống, người cho rằng Fed đang can thiệp vào chính trị.
Gần đây, Chủ tịch Fed đã cảnh báo rằng chính sách thuế quan của Tổng thống có thể làm gia tăng lạm phát và kìm hãm tăng trưởng kinh tế. Ông nhấn mạnh rằng Fed có trách nhiệm đảm bảo rằng áp lực giá cả không trở thành một vấn đề lạm phát kéo dài, điều này ngụ ý rằng khả năng giảm lãi suất là rất hạn chế.
Phát biểu này đã nhận phải sự chỉ trích mạnh mẽ từ Tổng thống, người đã đe dọa sẽ sa thải Chủ tịch Fed. Ông đã viết trên mạng xã hội rằng nền kinh tế có thể chậm lại nếu không có hành động kịp thời từ Fed, dẫn đến sự sụt giảm mạnh của các chỉ số chứng khoán.
Dù vậy, Chủ tịch Fed vẫn kiên định bảo vệ tính độc lập của cơ quan này, nhấn mạnh rằng luật pháp không cho phép Tổng thống sa thải ông trừ khi có vi phạm pháp luật. Ông khẳng định rằng sẽ tiếp tục phục vụ đến hết nhiệm kỳ của mình.
Gần đây, Tổng thống đã thay đổi giọng điệu khi tuyên bố không có ý định sa thải lãnh đạo Fed, nhưng chính quyền vẫn đang tìm cách thách thức tính độc lập của cơ quan này.
Vai trò quan trọng của Cục Dự trữ Liên bang
Các chuyên gia tài chính cho rằng việc giảm lãi suất quá sớm hoặc thay đổi lãnh đạo Fed có thể gây ra những tác động tiêu cực đến nền kinh tế. Những nghi ngờ về uy tín của Fed có thể dẫn đến lạm phát cao hơn và lãi suất dài hạn tăng, điều này đồng nghĩa với việc chi phí vay mượn sẽ cao hơn cho doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Fed nắm giữ quyền lực lớn trong việc điều chỉnh lãi suất, giúp thúc đẩy chi tiêu và tăng trưởng kinh tế trong thời kỳ suy thoái. Ngược lại, khi cần hạ nhiệt nền kinh tế và kiểm soát lạm phát, việc tăng lãi suất có thể dẫn đến tình trạng mất việc làm.
Cấu trúc của Fed được thiết kế để bảo vệ khỏi áp lực chính trị. Hội đồng Thống đốc được bổ nhiệm bởi Tổng thống và phê chuẩn bởi Quốc hội, nhưng Ủy ban Thị trường mở liên bang lại bao gồm các chủ tịch của 12 ngân hàng dự trữ khu vực, được lựa chọn bởi các hội đồng địa phương, giúp giảm thiểu tác động của chính trị đến quyết định lãi suất.
Nhiều nhà kinh tế cho rằng việc sa thải Chủ tịch Fed không nhất thiết sẽ giúp Tổng thống đạt được mục tiêu giảm lãi suất. Nếu Tổng thống muốn thực hiện điều này, ông sẽ cần phải thay thế nhiều thành viên khác trong Hội đồng Fed, điều này có thể gây ra phản ứng mạnh mẽ từ thị trường.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự can thiệp chính trị vào chính sách tiền tệ có thể dẫn đến bất ổn kinh tế. Một ví dụ điển hình là vào thập niên 1970, khi Tổng thống Nixon đã gây áp lực buộc Chủ tịch Fed giữ lãi suất thấp, dẫn đến lạm phát tăng cao.